Hooibergen van Willem Ruhof. Bouw in Beerze van een vierroeder Pagina 5 De koningssporen. |
|---|
Sallands authentiek bouwer
Sporen worden aan de onderkant vastgezet in de lanen. In slobgaten. Het kan overigens ook anders. In de Achterhoek en veel ook in Salland lopen ze over de lanen. Dan is ter plekke een zadeltje uitgevijld in de lan, en eveneens in de spoor. Ze worden dan voorts met een spoorspijker vastgezet zodanig dat ze wel beweegbaar blijven. De constructie is wel zwakker maar ook goedkoper.
 |
Hoe krijg je de goede maat voor de koningssporen. Willem weet hoe ze het vroeger deden en hij doet het net zo. Je neemt twee balkjes die je door de middelste slobgaten steekt en aan de top aan elkaar spijkert. Je laat ze dat onder een hoek van rond de 50 graden doen. Met een sergeantje zet je ze vast aan de lanen. Nu kan je de vereiste lengte uitmeten van de sporen die de koningssporen worden. Geef ze rustig 20 cm meer dan gemeten zodat je straks genoeg vlees hebt om ze door de slobgaten te laten lopen. De genomen hoek is belangrijk: het bepaalt straks hoe snel regenwater wegloopt. In Salland bij Dalfsen heb je de bergen met de scherpste hoeken: 60 graden. Met de keuze van de tophoek van Willem van rond de 80 graden kan het rieten dak mooi golven! |
|
Niet vergeten als je nu de twee sporen uitkie  st die de koningssporen moeten worden om het dikke eind als de bovenkant te zien. Daar gaan we nu de pen en gat maken. Maar eerst ontschors je de sporen met een mes. |
 |
. |
 |
Willem schetst grof het gat, en gaat dan afmeten met de pen spoor er over heen. |
 |
Dat gebeurt hier. |
 |
Met de 30 mm boor twee gaten boren. En dan beitelen, raspen en schaven. Daarna het mannetje maken. Denk er aan! Er moet speling zijn voor bewegen in de verbinding. |
 |
|
 |
|
 |
Het aftekenen van het mannetje |
 |
Het afbeitelen |
 |
Dat past. Dan nu de andere dunnere kant zodanig afbikken dat deze -op maat- in het middelste slob gat past. Beweegbaar! |
 |
Afmeten. Zagen en beitelen. Klaar. Hieronder ligt koningsspoor nummer 1. Zo maakt Willem er 4. |
  |
|
 |
|
 |
En dan komt het moment van de waarheid. Willem gaat ze plaatsen. De hulpconstructie wordt verwijderd. Een trap wordt geplaatst in het midden van de berg. De eerste twee koningssporen worden geplaatst. De uiteinden onder worden bijgesteld. |
  |
|
 |
|
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Het andere paar gaat iets anders: dat kan niet dezelfde hoek hebben. We plaatsen het er ook niet naast zoals sommige "professionals" doen. Dan wordt de top breed en dat is niet fijn voor de rietdekker en de vorm van het dak. Willem vond de simpele oplossing door het bestuderen van oude ruïne hooibergen, gesprekken met oude rietdekkers: de hoek aan de basis maak je iets minder en dan komt de constructie boven net onder die van het eerste paar! In de praktijk bleek dit ook goed uitvoerbaar. |
 |
En dan krijg je dit. Later in het proces kunnen we gemakkelijk bij de top komen en maken we deze af. Nu gaan we eerst de zwaarden maken en plaatsen. Ondertussen wordt het voorjaar wat vriendelijker!! |
